Skip to main content

NHG-Richtlijn: kwaliteitsstandaard ontwikkelen vanuit patiëntenperspectief

Start van een richtlijn

Een organisatie (of groep van organisaties) neemt het initiatief om een richtlijn te ontwikkelen. Dat kan een wetenschappelijke beroepsorganisatie zijn van bijvoorbeeld artsen. Maar ook een patiëntenorganisatie kan het initiatief nemen of aandacht vragen voor de wens van een richtlijn(herziening). Deze organisatie zoekt voor het initiatief steun bij andere organisaties.
Bij de start worden de volgende vragen gesteld:

  • Is het onderwerp van de richtlijn geschikt?
  • Is de richtlijn belangrijk genoeg?
  • Moet de richtlijn snel worden uitgewerkt?
  • Bestaan er al richtlijnen over hetzelfde onderwerp?
  • Is een richtlijn het juiste middel om het probleem op te lossen?

De start van een richtlijn bij het NHG

Het initiatief om een richtlijn te ontwikkelen voor huisartsenzorg ligt bij de medisch wetenschappelijke beroepsorganisatie (het NHG), niet bij de patiëntenorganisatie. Soms kan de herziening van een NHG-richtlijn volgen op een aanpassing van een multidisciplinaire richtlijn. De definitieve keuze om een richtlijn te ontwikkelen of te herzien ligt bij de programmaleiding van het NHG-cluster richtlijnontwikkeling. Richtlijnen bij het NHG worden gefinancierd via de contributies van NHG-leden (huisartsen) en kwaliteitsgelden van ZonMw. Indien een patiëntenorganisatie de wens heeft voor een richtlijn(herziening) kan dat beargumenteerd aan het NHG (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.) worden aangegeven. Hierbij zal een afweging worden gemaakt of het past binnen de mogelijkheden en middelen om een richtlijn te honoreren. Op de website Ontwikkelen van NHG-richtlijnen | NHG-Richtlijnen heeft de NHG haar visie en wijze van ontwikkeling van een NHG-richtlijn beschreven.

Aandachtspunten voor de patiëntenvertegenwoordiger

Als er bij de patiëntenorganisatie signalen zijn over ongewenste praktijkvariatie of knelpunten die door patiënten en/of zorgverleners worden ervaren in de zorg, is het belangrijk dit aan te geven bij het betreffende wetenschappelijke vereniging. Voor huisartsenzorg kan dat bij het NHG. Deze signalen kunnen voorkomen uit de contacten met patiënten, achterbanraadplegingen of de multidisciplinaire herziening van een richtlijn.

Bij richtlijnen voor de huisartsenzorg kan de patiëntenorganisatie wel signalen aandragen bij het NHG, maar niet het initiatief nemen tot richtlijnontwikkeling of -herziening, dat is bij andere vormen van zorg anders, voor meer informatie zie het hoofdstuk: Patiëntenorganisatie neemt initiatief tot een richtlijn.

Het is belangrijk dat de relevante patiëntvertegenwoordiger vanaf het begin betrokken is, zodat kan je nog aanvullingen en advies kunt geven op de knelpunten die behandeld worden in de richtlijn. Als je bij bepaalde onderdelen niet betrokken bent, ga dan na of het mogelijk is om (een gedeelte van) het proces opnieuw te doorlopen, zodat je het patiëntenperspectief alsnog kunt inbrengen. Is dit niet het geval, dan moet je een serieuze afweging maken of inbreng van patiëntenperspectief nog van meerwaarde kan zijn bij de betreffende richtlijn of dat je beter van participatie kan afzien.

  • Maak afspraken over de inbreng van het patiëntenperspectief in de richtlijn.
  • Maak afspraken over verantwoordelijkheden, prioritering, werkwijze, betrokkenheid en goedkeuringsprocedure.
TIP!

Het is belangrijk om in de voorbereidingsfase al mee te denken over het budget voor een achterbanraadpleging en hoe je deel wilt nemen.

Hulpmiddelen
Afsprakenformulier samenwerking binnen een kwaliteitsdocument

In het afsprakenformulier Samenwerking binnen een kwaliteitsdocument kan je bij de start van een richtlijn de afspraken tussen de wetenschappelijke vereniging en patiëntenorganisatie vastleggen.