Skip to main content

NHG-Richtlijn: kwaliteitsstandaard ontwikkelen vanuit patiëntenperspectief

Goedkeuren van een richtlijn

Na aanpassing gaat de richtlijn nog één keer naar alle stakeholders, voor goedkeuring en/of accordering. Het is belangrijk bij de start van de ontwikkeling van de richtlijn afspraken te maken over de goedkeuringsprocedure. Autorisatie (goedkeuren) door beroepsgroepen is een formele bevestiging van de richtlijn. Sommige beroepsverenigingen hebben hiervoor een aparte commissie ingericht. Een simpelere manier van accorderen verloopt via de verklaring-van-geen-bezwaar-procedure. Dit betekent dat de richtlijn in hoofdlijnen wordt onderschreven en dat er geen grote bezwaren zijn tegen de voorgestelde aanbevelingen. Het is belangrijk voorafgaand aan de start van de ontwikkeling van de richtlijn afspraken te maken over de goedkeuringsprocedure. 

Als problemen zich voordoen bij de autorisatie, dan wordt gezocht naar een oplossing die voor de partijen acceptabel is, bijvoorbeeld door de richtlijn op onderdelen aan te passen of door een uitspraak door een onafhankelijke partij te laten doen (arbitrage).

De autorisatieronde is niet bedoeld om nieuwe inhoudelijke discussiepunten aan te kaarten.

De richtlijn wordt uitgebracht nadat alle primaire beroepsgroepen de richtlijn hebben geautoriseerd. Ook wordt bij het autoriseren gestreefd naar instemming met of bekrachtiging van de richtlijn door patiëntenorganisaties en de andere betrokken organisaties binnen de commentaarronde. Na bestuurlijke goedkeuring wordt de richtlijn geldend als leidraad voor de beroepsgroep.

Autorisatieproces bij het NHG

Als al het commentaar is verwerkt, dan wordt de richtlijn ter bekrachtiging (autorisatie) voorgelegd aan de NHG-Autorisatiecommissie. De besturen van de organisaties die aan de richtlijn hebben meegewerkt geven deze formele goedkeuring. Autorisatie is belangrijk voor het draagvlak van de richtlijn onder de betrokken huisartsen. Een geautoriseerde richtlijn wordt onderdeel van de professionele standaard van de zorgverleners. Zij moeten voortaan handelen volgens de aanbevelingen van de richtlijn en kunnen daarop ook aangesproken worden. Er kan dan nog wel beargumenteerd van een richtlijn afgeweken door de zorgverlener, dit moet dan goed gedocumenteerd worden door de zorgverlener.

De conceptrichtlijn wordt voorgelegd aan de NHG-Autorisatiecommissie (AC). De AC bestaat uit 14 huisartsen (7 koppels). Er zitten 6 leden op voordracht van het Universitair Netwerk Huisartsgeneeskunde (UNH) (voorheen IOH) in de AC; 6 leden op voordracht van het NHG, van wie 2 leden vanuit de Verenigingsraad en 2 leden op voordracht van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV). De AC-leden worden benoemd door de Algemene Leden Vergadering (ALV) voor een termijn van 4 jaar. Bij een AC-vergadering is er 1 AC-lid per koppel aanwezig.

Aan de AC is een secretaris toegevoegd vanuit het cluster Richtlijnontwikkeling van het NHG. Tijdens de AC-vergadering is bij voorkeur de hele werkgroep aanwezig. De AC beoordeelt de wetenschappelijke onderbouwing en de praktische uitvoerbaarheid van de richtlijn. De criteria waaraan NHG-richtlijnen moeten voldoen, staan beschreven in het reglement van de AC. Bij vragen van de AC geven de werkgroepleden een toelichting. De AC bespreekt de conceptrichtlijn op hoofdlijnen aan de hand van de door de werkgroep gesignaleerde en eventueel aanvullende discussiepunten.

De AC besluit via stemming over autorisatie van een richtlijn en heeft de volgende mogelijkheden:

  • Autorisatie van de richtlijn zonder voorwaarden. Hierbij kan de AC nog redactionele voorstellen doen die de wetenschappelijk medewerker verwerkt.
  • Autorisatie van de richtlijn onder voorwaarden. Hierbij geeft de AC duidelijk aan op welke onderdelen verandering gewenst is. De wetenschappelijk medewerker verwerkt de aanpassingen in overleg met de werkgroep. Eén of meer hiertoe gemandateerde AC-leden beoordelen en autoriseren vervolgens de aangepaste richtlijn.
  • Aangehouden autorisatie van de richtlijn. Hierbij geeft de AC duidelijk aan op welke onderdelen verandering is vereist. De AC krijgt de aangepaste richtlijn opnieuw ter beoordeling voorgelegd.
  • Als er een patiënt in de werkgroep zit wordt deze ook uitgenodigd voor de AC-vergadering.

Aandachtspunten voor de patiëntenvertegenwoordiger

Patiëntenorganisaties autoriseren geen richtlijnen, maar kunnen deze wel of niet goedkeuren. Er zijn verschillende varianten mogelijk om je goedkeuring te verlenen.

Neem je als patiëntenorganisatie deel?
Dan wordt om accordering namens je bestuur gevraagd aan het einde van het traject.

Je kunt bestuurlijke accordering geven als je bevestigend kunt antwoorden op de volgende vragen:

  • Is het commentaar uit commentaarronde goed verwerkt?
  • Komen de aspecten die vanuit het patiëntenperspectief van belang zijn, voldoende aan bod?
  • Sta je achter de inhoud van de richtlijn?

Neem je als patiëntenorganisatie niet deel aan richtlijntraject, maar word je wel om goedkeuring gevaagd?

Heb je in overleg afgezien van deelname van het richtlijntraject? Of had je alleen een meeleesrol op afstand?

  • Lees de aanbevelingen door. Je kunt ervoor kiezen een geen-bezwaar-verklaring af te geven. Dit is een lichtere variant dan autoriseren.

Heb je bezwaar tegen de richtlijn en wil je geen goedkeuring verlenen?

  • Neem dan contact op met de Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Rol Patiëntenfederatie bij autorisatie richtlijn

De Patiëntenfederatie zal, in een aantal gevallen, als koepel van patiëntenorganisaties de definitieve goedkeuring moeten geven voor het aanbieden van richtlijnen aan het Register van het Zorginstituut. Dit is in het kader van tripartiete aanbieding. De Patiëntenfederatie zal contact met de patiëntenorganisatie opnemen als zij een dergelijk verzoek tot opname van de richtlijn in het Register van het Zorginstituut krijgt.

Hulpmiddelen

In deze video vertelt Gerda van het NHG hoe de autorisatiefase verloopt en wat dat betekent voor de patiënteninbreng.