Voor de onderdelen diagnostische en therapeutische interventies vertaalt de werkgroep de gesignaleerde knelpunten naar uitgangsvragen.

De werkgroep formuleert vervolgens de uitgangsvragen op volgens het PICO-format (Patient Intervention Comparison, Outcome). Het PICO format wordt gebruikt bij het beantwoorden van een onderzoeksvraag. Het helpt om je om relevante informatie te vinden in de wirwar van (wetenschappelijk) bronnen.

Wat houdt de afkorting PICO in?

P: Patiënt of probleem
Bepaal wie de patiënt of wat het probleem is dat je wilt bestuderen. Dit kan een specifieke leeftijdscategorie, geslacht of diagnosegroep zijn.
I: Intervention
Bepaal wat de interventie is die je wilt onderzoeken. Dit kan een specifiek medicijn, behandeling, procedure of leefstijl zijn.
C: Comparison
Bepaal met wie je de interventie wilt vergelijken. Dit kan een controlegroep zijn, een andere interventie of geen interventie.
O: Outcome of resultaat
Bepaal wat het uitkomstpunt is waar je naar op zoek bent. Dit kan een verbetering in gezondheid, overleving, kwaliteit van leven of een andere meetbare uitkomst zijn.

Naast de standaard PICO, is er ook de mogelijkheid deze uit te breiden met de T van tijd of de S van situatie.

Na het formuleren van de PICO’s kan het literatuuronderzoek starten. Naast de PICO zijn er ook andere methodes om de onderzoeksvraag om te zetten naar een literatuursearch.

Vertalen van de uitgangsvragen voor de literatuursearch bij het NHG

Voor de onderdelen diagnostische en therapeutische interventies vertaalt de werkgroep de gesignaleerde knelpunten naar uitgangsvragen. De werkgroep stelt uitgangsvragen op, indien mogelijk volgens het PICO-format en prioriteert de belangrijkste uitkomstmaten.

Bij andere onderdelen (zoals epidemiologie, etiologie en prognose), die te vinden zijn in het deel Achtergronden, wordt vaak gekozen voor een minder systematische aanpak omdat deze onderdelen vaak niet uitmonden in concrete aanbevelingen voor de praktijk. Bij elke NHG-richtlijn wordt op de site een Totstandkoming gepubliceerd, waarin o.a. een bijlage met de uitgangsvragen. de O wordt vaak in de PICO-tabel in de details vermeld

Het NHG kent verschillende varianten van de PICO. Voor de diagnostische uitgangsvraag en de therapeutische uitgangsvraag:

Format voor een diagnostische uitgangsvraag:
Is [indextest] als [rol van de test] versus [referentietest] aan te bevelen voor het diagnosticeren van [aandoening] bij mensen met [gezondheidsprobleem/bepaalde kenmerken]?
Populatie: …
Indextest: …
Referentietest: …
Patiëntrelevante uitkomstmaten: ……………

Voorbeeld ‘triage test’:
Is het toepassen van de Ottawa Ankle Rules [indextest] aan te bevelen als triagetest [rol] voor het uitsluiten van een enkelfractuur bij patiënten met een enkeldistorsie (een verzwikte enkel) in de huisartsenpraktijk [populatie]?

Format voor een therapeutische uitgangsvraag

Is [interventie] (I) in vergelijking met [comparison] (C) aan te bevelen bij de behandeling van patiënten met [<gezondheidsprobleem/bepaalde kenmerken>] (P)?

Indextest: …
Referentietest: …
Populatie: …

Voorbeeld:

Zijn NSAID’s (I) in vergelijking met paracetamol (C) aan te bevelen bij de behandeling van patiënten met aspecifieke lagerugklachten (P)?

Aandachtspunten voor de patiëntenvertegenwoordiger

Bij het geven van feedback op de PICO’s is het belangrijk om te kijken of de PICO de uitgangsvraag beantwoord. Bij het formuleren van de PICO’s is het belangrijk dat de uitkomst maten aansluiten bij dat wat patienten belangrijk vinden. Geef aan welke uitkomstmaten voor patiënten belangrijk zijn. Dit is van belang voor het zoeken naar literatuur. Ook als de verwachting is dat er geen literatuur uitkomt, kan het belangrijk zijn om wel de uitkomst te benoemen voor het formuleren van een kennislacune. Voorbeelden van goede PICO’s vind je bij de hulpmiddelen.